Czym się różni UX i UI

Czym jest UI/UX design?

Tworzenie aplikacji mobilnych najczęściej kojarzone jest z linijkami kodu niezrozumiałego dla „zwykłych śmiertelników”. Jednak to nie wystarczy, by aplikacja była przejrzysta, funkcjonalna i prosta w obsłudze. Za to, by program był dostosowany do użytkownika i stworzony z myślą o nim, odpowiadają UI i UX. Z tego artykułu dowiesz się, co oznaczają oba skróty, dlaczego są tak ważne oraz jakich błędów trzeba się wystrzegać.

User Experience design, czyli o czym myśli użytkownik

UX design skupia się na tym, w jaki sposób użytkownik korzysta z aplikacji. Zadaniem UX designera jest odkrycie, w jaki sposób myśli i działa osoba używająca danego programu. Pierwszy etap prac to przeanalizowanie konkurencji oraz indywidualnych cech grupy docelowej. Następnie przyjdzie czas na makietowanie, prototypy i testy proponowanych rozwiązań. Efektem ma być produkt, który jest intuicyjny, funkcjonalny i przyjemny w odbiorze. Jednym zdaniem: satysfakcjonujący dla użytkownika.

UX designer musi zatem przeanalizować potrzeby użytkowników tak, by aplikacja była jak najlepiej dostosowana do odbiorców. Odpowiada on za zaprojektowanie sposobu działania produktu i schematu budowy aplikacji, czyli m.in. rozmieszczenie poszczególnych przycisków, ustalenie, jakie elementy mają znaleźć się na stronie głównej i jak rozbudowane powinno być menu. Ostatnim obowiązkiem UX designera podczas tworzenia aplikacji jest testowanie wdrożonych rozwiązań i ewentualne ich poprawianie.

User Interface design, czyli coś miłego dla oka

UI design odpowiada za końcowy wygląd aplikacji. Grafik opracowuje wygląd przycisków, typografię, dobiera styl, kolory, fotografie i grafiki. Jego zadaniem jest takie przygotowanie wizualne aplikacji, żeby była przejrzysta, spójna i miła dla oka użytkownika. Projektowanie wyglądu produktu musi odbywać się przy stałej współpracy z UX designerem, jednak nie ma wpływu na funkcjonowanie aplikacji, a wyłącznie na jej odbiór.

Choć zadanie zaprojektowania „czegoś ładnego” może wydawać się z pozoru banalne, wcale takie nie jest. Grafik musi pamiętać, że to, co dla niego jest estetyczne, nie musi takie być dla klienta. Dlatego też pierwszym etapem jego pracy jest przeanalizowanie grupy odbiorczej i dostosowanie wyglądu aplikacji do jej wymagań – nie jest wszak tajemnicą, że inną szatę graficzną przygotuje dla seniorów, a inną dla młodzieży.

Oprócz tworzenia oprawy graficznej do zadań UI designera należą również: opracowanie interakcji pomiędzy poszczególnymi elementami systemu, przejść między różnymi widokami oraz adaptacja elementów do wszystkich rozdzielczości ekranów.

UX design i UI design – we współpracy siła

Żeby lepiej zrozumieć współdziałanie UI i UX designu, warto prześledzić proces projektowania aplikacji.

1. Analiza grupy odbiorczej – to pierwszy, kluczowy i właściwie… nigdy niekończący się proces. Polega na zbieraniu informacji od użytkowników, by jak najlepiej dostosować produkt do ich preferencji. Na początku przeprowadza się wywiady z grupą odbiorczą, definiuje ich wymagania, spisuje tzw. user stories i na ich podstawie tworzy persony, czyli „odbicie” tego, kim jest klient. Oprócz tego UX designer musi również skonsultować się z programistami w sprawie ograniczeń technologii.
   Kolejne badania przeprowadza się już po stworzeniu i opublikowaniu aplikacji – w tym przypadku sprawdza się, jak użytkownicy korzystają z produktu i czy można go w jakiś sposób usprawnić. Popularność poszczególnych funkcji czy czas spędzony w aplikacji pozwalają monitorować takie narzędzia jak np. Google Analytics;

2. Stworzenie prototypu – w tym miejscu wymagania są przekładane na rzeczywistość. Projektowane są: ekran główny, rozmieszczenie przycisków i funkcji oraz nawigacja w aplikacji. Dobrą praktyką jest stworzenie tzw. user flow, czyli zobrazowania zależności pomiędzy ekranami, oraz user journey, które opisują konkretne przypadki korzystania z aplikacji – pozwala to na uwidocznienie liczby ekranów i połączeń między nimi;

3. Faza testów –  nawet najdokładniejsze przeanalizowanie potrzeb użytkowników i próba dostosowania aplikacji nie oddadzą tego, jak użytkownicy naprawdę korzystają z aplikacji. Dlatego tak ważne jest przeprowadzenie testów – może okazać się, że odbiorca nawiguje po aplikacji w zupełnie inny sposób, niż zostało to przewidziane. Każda uwaga od testerów może być pomocna i poprawić komfort użytkowania;

4. Projektowanie oprawy graficznej – na tym etapie wkracza UI designer, odpowiedzialny za wygląd aplikacji. Oczywiście stworzenie „idealnie estetycznego” produktu jest niemożliwe, ponieważ każdy ma inny gust. Dobrym pomysłem jest kierowanie się zasadą minimalizmu – ograniczenie elementów dekoracyjnych sprawi, że aplikacja będzie bardziej przejrzysta i czytelna.

User Experience to perspektywa biznesowo-techniczna, natomiast User Interface – estetyczna. Choć teoretycznie są to dwie niezależne dziedziny, tak naprawdę ich współpraca jest niezwykle ważna. Żaden z użytkowników nie zostanie dłużej przy aplikacji, która jest ładna, ale nie spełnia wszystkich zadań, lub odwrotnie – jest funkcjonalna, ale jej wygląd nie jest zbyt estetyczny. Odbiorcy szukają produktu, który łączy jedno i drugie, a to zapewnia wyłącznie współpraca projektantów UI i UX.

UX i UI design – najczęściej popełniane błędy

Wydawałoby się, że znaczenie dobrego projektowania UX i UI jest oczywiste, jednak… nie do końca. Nierzadko można spotkać osoby, które twierdzą, że dogłębne zastanawianie się nad doświadczeniami użytkowników i projektowanie specjalnej, dostosowanej do nich szaty graficznej to jedynie dodatek do projektu. Dodatek potrzebny, ale nie niezbędny. Jakich błędów należy się wystrzegać?

Pierwszym jest pomijanie początkowego etapu projektowania, czyli badań, które są właściwie najważniejszym elementem tworzenia produktu. Bez znajomości konkurencji oraz wiedzy na temat tego, dla kogo projektowana jest aplikacja, nie ma szans na dotarcie do konkretnej grupy odbiorców. Nieprzemyślany produkt nie będzie spełniał określonych potrzeb użytkowników i zginie wśród innych, bardziej dopracowanych propozycji. Dodatkowo, jeśli nie poznamy zachowań użytkowników, czyli tego, kiedy i w jaki sposób korzystają z aplikacji, może okazać się, że aplikacja będzie przydatna tylko dla jej autora.

Kolejny błąd to brak umiaru. Lepszym pomysłem będzie kierowanie się zasadą minimalizmu, o którym wspominaliśmy już wcześniej – mowa tutaj nie tylko o sferze graficznej, ale również o contencie. UX odpowiada za jakość strony, czyli dba o odpowiednią ilość treści i intuicyjną nawigację. Zbyt duża liczba reklam, wyskakujących okienek czy problemy ze znalezieniem jakiejś funkcji mogą doprowadzić do tego, że użytkownik poczuje się zagubiony i szybko przestanie korzystać z aplikacji.

Warto też mieć na uwadze stronę czysto techniczną. Jedną z najczęściej pomijanych rzeczy jest responsywność, czyli dostosowanie aplikacji do wielu rozmiarów ekranu. Jest to istotne dlatego, że z aplikacji mobilnych można korzystać na urządzeniach o różnych rozdzielczościach.

Trzeba również pamiętać, by aplikacja była tworzona w konkretnym celu – ma być przydatna dla użytkowników i budować ich związek z marką. Jedynym rozwiązaniem jest współpraca ze specjalistami, którzy wezmą pod uwagę cele biznesowe firmy. Inaczej produkt będzie jedynie „sztuką dla sztuki”.

User Experience i User Interface design to dwie odrębne dziedziny, jednak nierozerwalnie ze sobą związane. Tylko połączenie pracy grafików i osób odpowiedzialnych za funkcjonalność pozwoli na stworzenie aplikacji, z której użytkownicy będą chętnie korzystać. Jest to tym ważniejsze, że obecnie na rynku znaleźć można setki podobnych produktów, potrzeba więc nie lada wysiłku, by zainteresować odbiorcę i, co ważniejsze, zatrzymać go na dłużej.